In mindfulness training worden vaardigheden geoefend die resulteren in bepaalde competenties.
Deze zijn gebaseerd op de werkzame mechanismes van mindfulness die zijn geformuleerd in wetenschappelijke literatuur.[1]
.
Het gaat om de volgende mechanismes (en competenties):
.
- Her-waarnemen (‘reperceiving’): het vermogen om je los te maken van de inhoud en de ervaring van moment tot moment met grotere helderheid en objectiviteit waarnemen. We noemen dit ‘reperceiving’ (‘opnieuw percipiëren’) omdat het een perspectiefverschuiving inhoudt: van ondergedompeld zijn in de eigen ervaring of het eigen verhaal, naar een situatie waarin je in staat bent de ervaring eenvoudigweg te observeren. Mindfulness training vergroot dit vermogen tot objectieve waarneming.
- Zelfregulering en zelfmanagement: het proces waarbij een persoon het stabiel functioneren regelt door middel van feedback-loops. Door het her-waarnemen krijgt iemand meer data tot zijn beschikking en daarmee ontstaat meer vrijheid van handelen. In de training wordt dit ook wel het schakelen tussen actie en reflectie, tussen doe-modus en zijn-modus genoemd.
- Waardeverheldering: je gaat je beter realiseren wat betekenisvol voor je is. Onderzoek laat zien dat mensen meer in overeenstemming handelen met hun waarden als ze meer mindful zijn.
- Cognitieve, emotionele en gedragsmatige flexibiliteit: kijken vanuit een ander perspectief, met meer informatie vergemakkelijkt een adaptief en flexibel antwoord op een situatie. De macht der gewoonte wordt minder en er wordt minder reactief gehandeld en meer responsief, dus rekening houdend met de situatie.
- Blootstelling (‘exposure’ en verdraagzaamheid): mindfulness training vergroot het vermogen om ongemakkelijke ervaringen onder ogen te zien en ze te verdragen. Een van de eerste wetenschappelijke onderzoeken naar mindfulness training liet zien dat deelnemers veel beter leerden omgaan met chronische pijn. Modern neurowetenschappelijk onderzoek bevestigt dit. En voor ‘chronische pijn’ kun je ook ander ‘ongemak’ lezen.
[1] Shapiro, S. L. and L. E. Carlson (2009). The Art and Science of Mindfulness. Washington, DC, American Psychological Association.